Tussen freelance vertalers en vertaalbureaus naar Hongaars model
Op 1 november 2022 kwamen de afgevaardigden van de Vereniging van Tolk- en Vertaalbureaus in Nederland (VViN), het Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers (NGTV), de Vereniging Zelfstandige Vertalers (VZV) en de Society of English-language professionals in the Netherlands (SENSE) bij elkaar voor de officiële ondertekening van het convenant in Dynahouse in Nieuwegein!
Na het webinar van 13 juli 2021 heeft het NGTV een werkgroep opgericht om alle onderdelen van het convenant nog eens zorgvuldig na te lopen. Deze werkgroep heeft vervolgens verbeteringen uitonderhandeld over de volgende onderwerpen:
- raamovereenkomst
- uitbesteding van vertalingen
- passieve acquisitie en concurrentiebeding
- aanbesteding en tarieven
- vertaalprocedures
- revisie
- klachtenprocedure
- aangepaste tarieven voor beginnende vertalers
- betalingstermijnen
De samenvatting van alle verbeteringen met een gedetailleerde vergelijking van alle wijzigingen tref je via onderstaande link. Met grote dank aan Jan Machiel Butter, die deze vergelijking - monnikenwerk! - heeft opgesteld.
Tijdens de bijzondere ALV van 16 juni 2022 zijn de belangrijkste wijzigingen samengevat, was er gelegenheid om vragen te stellen en meningen uit te wisselen en werd het Convenant in stemming gebracht.
Convenant vertaalsector Nederland
Vergelijking oude en nieuwe versie convenant
Hongarije
Vroeger stonden in Hongarije de vertaalbureaus en de freelancers lijnrecht tegenover elkaar. Wederzijds wantrouwen en cynisme verziekten de verhoudingen. De toenmalige organisaties van vertaalbureaus en freelancers werkten niet mee aan een oplossing. Toen richtten jonge professionals twee nieuwe organisaties op: AHTI (tolken en vertalers, evenknie NGTV) en Proford (vertaalbureaus, evenknie VViN). Zij wilden de al jarenlang slepende kwesties wél voortvarend aanpakken. Hoe gingen de nieuwe organisaties te werk?
In een eerste fase stelden zij los van elkaar teksten op over best practices in de vertaalpraktijk. Alles moest op tafel. Vervolgens stuurde elke organisatie een team van afgevaardigden met mandaat om met elkaar te onderhandelen net zo lang totdat er consensus was over een gemeenschappelijke tekst (vergelijk de lock-out bij een paus-verkiezing met de ‘witte rook’ symboliek bij een akkoord). Daarna begon het eigenlijke werk.
De onderhandelingsdelegaties moesten het akkoord van hun achterban zien te krijgen. Voorlichting was daarbij van cruciaal belang. Het was hard nodig dat freelancers een beter begrip kregen van de eisen die klanten aan vertaalbureaus stellen. In de mindset van velen waren vertaalbureaus primair uit op maximalisering van hun eigen marge zonder zich te bekommeren om de positie van freelancers.
Er bestonden de nodige pijnpunten, niet alleen bij freelancers, maar ook bij vertaalbureaus. Een daarvan was de kwestie wie eigenaar is van de vertaalgeheugens. Een ander punt was de verantwoordelijkheid voor het eindproduct. Het convenant bevat onder andere de volgende onderwerpen: contractering, certificering, kwaliteitseisen, ISO-standaards, gebruik CAT-tools, copyright, klachtenafhandeling, betalingsvoorwaarden en alle andere onderwerpen die deel uit maken van algemene voorwaarden.
Een aantal hete hangijzers zijn in het convenant opgelost, maar dit geldt niet voor alle pijnpunten. Partijen hebben b.v. geen afspraken kunnen maken over een minimumtarief. De freelancers voorzagen dat dit zou gaan werken als standaardtarief en wilden om die reden geen minimumtarief. Baanbrekend is de manier waarop de organisaties met elkaar tot deals zijn gekomen: posities in kaart brengen, puzzelend onderhandelen op basis van gelijkwaardigheid en samen denken in oplossingen.
Daarna committeerden de organisaties zich om het convenant te respecteren. De vertaalbureaus en freelance vertalers verplichtten zich om voorkeur te geven aan partijen die het convenant hebben onderschreven. De Hongaarse initiatiefnemers hopen dat hun model tot voorbeeld dient in heel Europa.
De Engelstalige teksten van de convenanten vind je in de volgende links: Proford, convenant tolken en convenant vertalers